عصر شهرکرد

پایگاه خبری سیاسی اقتصادی

استان اقتصادی

برای آب

عادی ترین مساله برای سرزمین ایران که روی نوار خشک و نیمه خشک کره زمین قرار گرفته است، قصه پرغصه¬ی کم آبی و خشکسالی است. این چالش در دوره های زمانی مختلف با شدت و ضعف متفاوت بروز داشته است که البته به دلیل فقدان تاریخی برنامه توسعه بر مبنای آمایش سرزمین و سیاست های منتج به توسعه نامتوازن تشدید گردیده است. این عوامل در کنار اولویت بندی غیرصحیح در تأمین و تخصیص آب به بحران ناترازی منابع آبی کشور دامن زده است. منابع آبی زیرزمینی با تحمیل بار چندصد درصدی در وضعیت بحرانی قرار دارند. پروژه های انتقال آب عملاً ماهیت وجودی حیات طیبه و انفال را بی معنا کرده است و تا کنون حجم بالایی از منابع محدود کشور صرف راه اندازی سازه های عظیم سد و تونل های انتقال آب و با عدم بازدهی اقتصادی در حوزه های صنعت و کشاورزی شده است. تعمیق فجایع زیست محیطی و تغییرات مخرب پایدار در اکوسیستم رودخانه ای، به هم زدن تعادل اقلیمی، افزایش هدر رفت آب و بهم خوردن کیفیت آب و خاک حوضه آبریز نیز از پیامدهای حاصل از این سیاست های اشتباه می باشد. ایجاد صنایع آب بر در مناطق خشک و کویر کشور که عموما همراه با شکل گیری های سکونتگاهها و شهرک های مسکونی در اطراف آنها شده است نه تنها تغییر کاربرد آب شرب و گوارا جهت تولید فولاد و سرامیک را رقم زده است بلکه منجر به ناترازی، بی عدالتی و تبعیض در توزیع آب آشامیدنی و بهداشتی گردیده است.

استان چهارمحال و بختیاری به دلیل موقعیت جغرافیایی از دیرباز یکی از مهمترین کانون های آبخیز ایران بوده است. تامین آب رودخانه های بزرگ کارون و زاینده رود از دو طرف دامنه کوه های افسانه ای این سرزمین جریان حیات را به غرب و شرق ایران تقدیم کرده است. آنچه مسلم است این استان در معادله تأمین و مصرف آب همواره در کفه تامین آب بوده است، در حالی که روستاها و شهرهای این استان مشمول تبعیض سیستماتیک عدم برداشت قانونی از مخازن سدهای عظیم در جوار محل زندگی هستند. متاسفانه تشدید بحران تغییرات اقلیمی از جمله کاهش بارندگی ها و تغییر الگوی بارش از برف به باران منجر به کاهش ذخیره منابع آبی در منطقه شده است. کاهش بارندگی ها در تمامی مناطق این استان را دچار بحران کمبود آب نموده است.

امروز مردم استان چهارمحال و بختیاری از خود می پرسند چگونه است که روستاها و شهرهایی که در میانه مخازن عظیم سدهای ایجاد شده گرفتار شده اند و گاهاً به همین دلیل مجبور به مهاجرت و ترک زادگاه خود شده اند اجازه برداشت آّب برای شرب و بهداشت ندارند اما صاحبان صنایع بزرگ و کشت های آب بر در دورترین نقاط کویری کشور بر این مخازن عظیم مالکیت دارند؟ فراتر از فاقد ارزش فنی و اقتصادی بودن هرگونه پروژه انتقال آب از هر نقطه ای از این استان، ایجاد و تداوم حس تبعیض در مردم استان نسبت به رفتار حاکمیت در توزیع عادلانه فرصت های توسعه، ناامیدی و کوچ به حاشیه شهرهای بزرگ، تخلیه روستاها و تهدید باقیمانده حیات جمعی در استان بزرگترین خطراتی هستند که ضروری است هشدار آنها داده شود. شکل گیری و تداوم اعتراضات مردمی، نهادها و سمن های محیط زیستی به سان میزان الحراره ای این واقعیت را عیان نموده است. برخوردهای قهری با فعالان این عرضه در استان چهارمحال بختیاری نه تنها این حس تبعیض را برجسته نموده است بلکه نشانه بارزی از تبدیل بحث فنی و اقتصادی مساله انتقال آب به یک بحران اجتماعی و گاهاً امنیتی می باشد.

مردم شریف و صبور استان چهارمحال و بختیاری که این روزها با کاهش شدید بارندگی ها و عوارض و پیامدهای این بحران در حال دست و پنجه نرم کردن هستند، شاهد درگیری گروه ها و باندهای فشار روی بازکردن سد زاینده رود، پروژه های مانند تونل سوم کوهرنگ، سد خرسان و پروژه بهشت آباد هستند. همزمان تخریب خط انتقال آب به استان کویری، ضمن آنکه نشان دهنده پتانسیل بحران زایی طرح هایی است که توازن اقتصادی و اجتماعی را به هم می زنند، می تواند بیانگر زمینه سازی سوء استفاده جریان های مشکوک بحران زا باشد.

به نظر می رسد باید ناکامی سیاست های موجود مدیریت آب در کشور که خسارت های عظیم اقتصادی، اجتماعی و گاهاً امنیتی ایجاد نموده است، اعلام گردد. آمایش توسعه کشور بر اساس شرایط موجود، با در نظر گرفتن افق بلندمدت بازتعریف و با روش های عالمانه و به کارگیری فناوری های نوین در دل آن، مساله تامین و توزیع آب تعریف و حل و فصل شود. هرگونه تبعیض سیستماتیک که متضمن بی عدالتی در توسعه و تامین نیازهای مناطق بالادست به منابعِ در دسترس آب رفع گردیده و نهادهای مدنی تقویت و در جهت رفع حس تبعیض در همه نقاط این استان مورد حمایت قرار گیرند.

LEAVE A RESPONSE

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

پانزده − هفت =